Η "μεγάλη ευκαιρία" των αστικών συγκοινωνιών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη

Οι αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης ήταν από τους μεγάλους "χαμένους" της διετίας 2020-21, καθώς απώλεσαν σημαντικό τμήμα της επιβατικής κίνησης. 

Του Φώτη Φωτεινού 

Από το 2022, επανακτούν σταδιακά την εμπιστοσύνη του επιβατικού κοινού και πλέον είναι αντιμέτωπες με μια μεγάλη ευκαιρία: Την ανάκτηση μεγαλύτερου μεριδίου στις αστικές μετακινήσεις, εξαιτίας της σημαντικής ανόδου του κόστους καυσίμων, η οποία δύναται να αποτρέψει τη διευρυμένη χρήση του ιδιωτικού αυτοκινήτου. 

Ποιος είναι ο στόχος; Παρ’ όλες τις προκλήσεις της τρέχουσας περιόδου, οι οποίες είναι αρκετές, στόχος του Ομίλου ΟΑΣΑ είναι, το 2023, 1 στις 3 μετακινήσεις στην Αθήνα να γίνεται με Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, σχεδόν το 35%, έναντι 25% το 2019.

Για την επίτευξη του στόχου αυτού, βασικές παράμετροι αποτελούν η βελτίωση της προσβασιμότητας, το μεγαλύτερο δίκτυο (περισσότερες στάσεις και σταθμοί), οι μικρότερες χρονοαποστάσεις, με τη δρομολόγηση πρόσθετων οχημάτων και συρμών και η εξάλειψη των κινδύνων από την πανδημία.  

Οι βελτιωτικές παρεμβάσεις 

Οι αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας, όπως προαναφέρθηκε, βρέθηκαν στο επίκεντρο της επικαιρότητας την περίοδο της πανδημίας. Όπως υποστηρίζουν συγκοινωνιολόγοι, η πανδημία επιτάχυνε τη λήψη σημαντικών αποφάσεων, καθώς δρομολογήθηκαν συμπράξεις με τα ΚΤΕΛ, διαγωνισμοί για τη μίσθωση λεωφορείων και προκηρύξεις προσλήψεων. 

Επίσης, εξαγγέλθηκε η προμήθεια 770 σύγχρονων λεωφορείων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, πολλά εκ των οποίων ηλεκτρικά, αλλά και η προμήθεια νέων συρμών στο μετρό.

Μάλιστα, έπειτα από τη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στο 13% στις μεταφορές και στο πλαίσιο των ευρύτερων μέτρων στήριξης πολιτών, επιχειρήσεων και τουρισμού, οι τιμές των εισιτηρίων και καρτών απεριορίστων διαδρομών στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς Αθήνας και Θεσσαλονίκης αναπροσαρμόστηκαν από την 1η Ιουνίου 2020 (1,20 ευρώ στην Αθήνα το ενιαίο εισιτήριο και 0,90 ευρώ στη Θεσσαλονίκη το μεμονωμένο). 

Πλέον, με την άνοδο της τιμής των καυσίμων, το ενιαίο εισιτήριο και η μηνιαία κάρτα στον ΟΑΣΑ και τον ΟΑΣΘ, με τις άκρως ανταγωνιστικές τιμές που συνοδεύονται, φαντάζουν "οικονομική ανάσα" για όσους μετακινούνται συχνά στις δυο μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας.  

Στο επίπεδο των υποδομών, τον Ιούλιο του 2020 εγκαινιάστηκαν οι τρεις νέοι σταθμοί στην επέκταση του μετρό στον Πειραιά, η "Αγία Βαρβάρα", ο "Κορυδαλλός" και η "Νίκαια" και αναμένονται, έως τον Σεπτέμβριο, οι υπόλοιποι 3 σταθμοί ("Μανιάτικα", "Πειραιάς" και "Δημοτικό Θέατρο"). 

Παράλληλα, το τραμ –το οποίο προμηθεύτηκε νέους συρμούς– επέστρεψε στο Σύνταγμα και το ΣΕΦ και εγκαινίασε την επέκταση στον Πειραιά, ενώ στο μετρό ανακηρύχτηκε ο ανάδοχος για το πρώτο τμήμα της γραμμής 4 ("Άλσος Βεΐκου – Γουδή").  

Επίσης, ανακηρύχτηκε ο ανάδοχος για την ανακατασκευή των συρμών της γραμμής 1 και δρομολογήθηκαν περισσότεροι συρμοί στο μετρό (στις γραμμές 2 και 3, οι συρμοί είναι σήμερα 39 έναντι 32 παλαιότερα).

Σχετικά με τις οδικές συγκοινωνίες, κάθε πρωί στις ώρες αιχμής, κυκλοφορούν στον δρόμο περί τα 1.300-1.350 λεωφορεία και τρόλεϊ, ήτοι άνοδος 40% από τα δεδομένα της προηγούμενης 3ετίας, με ταυτόχρονη αύξηση κατά 50% των δρομολογίων, σε 18.000 ημερησίως, κάτι που οδηγεί σε μείωση των χρονοαποστάσεων.

Όπως αναφέρουν συγκοινωνιολόγοι, "ασφαλώς και υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη για την κάλυψη των απαιτήσεων μιας πόλης, όπως η Αθήνα", ωστόσο είναι εμφανείς οι βελτιωτικές ενέργειες. 

Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΙΜΕΤ-ΕΚΕΤΑ, η επιβατική κίνηση στην Αθήνα έχει ανακάμψει κατά 50% στα λεωφορεία και κατά 70%-80% στα μέσα σταθερής τροχιάς.

Αντίστοιχα, η αστική συγκοινωνία στη Θεσσαλονίκη απώλεσε περίπου το 70%-75% των επιβατών (σύγκριση έτους 2020 με 2019) και περίπου 50% (σύγκριση έτους 2021 με 2019).

Στο σημείο αυτό, κρίσιμη παράμετρος για την αύξηση της επιβατικής κίνησης δεν αποτελεί μονάχα η ενίσχυση και αξιοπιστία των δρομολογίων των ΜΜΜ, αλλά κυρίως η εξάλειψη των κινδύνων από την πανδημία.

Σε επίπεδο οικονομικού αποτελέσματος, η μεγάλη μείωση επιβατών, άρα και εσόδων, οδήγησε την Πολιτεία σε πρόσθετες επιχορηγήσεις και μάλιστα, πρόσφατα ψηφίστηκε τροπολογία για την υπέρβαση της κρατικής επιχορήγησης του ΟΑΣΑ άνω του 40%, καθώς η ενεργειακή κρίση διεύρυνε σημαντικά τα λειτουργικά έξοδα. Με τον τρόπο αυτό, επιτυγχάνεται η διατήρηση της τιμής των εισιτηρίων.

Με το "βλέμμα" στο μέλλον των μετακινήσεων

Τα τελευταία χρόνια, το βάρος στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας δόθηκε στην ψηφιοποίηση του Ομίλου ΟΑΣΑ, μέσω της υλοποίησης των ΣΔΙΤ της τηλεματικής και του ηλεκτρονικού εισιτηρίου.

Ο ΟΑΣΑ, όπως αναφέρουν στελέχη του, δρομολογεί ενέργειες, τόσο σε βραχυπρόθεσμο, όσο και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα για τη βελτίωση της εξυπηρέτησης των επιβατών.

Εκτός από την τοποθέτηση περισσότερων ψηφιακών καμερών για την αστυνόμευση των λεωφορειολωρίδων και στάσεων τηλεματικής, αλλά και τη χρήση της πιστωτικής κάρτας ως ηλεκτρονικού εισιτηρίου που προβλέπονται το επόμενο διάστημα, ο ΟΑΣΑ προετοιμάζει τις "μετακινήσεις του μέλλοντος".

Ο Οργανισμός, σε συνεργασία με τον Δήμο Χαϊδαρίου και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ολοκλήρωσε το πιλοτικό πρόγραμμα εφαρμογής του ευφυούς συστήματος "SmartBUS" για τη λειτουργία μιας "On-Demand" λεωφορειακής γραμμής, με δυνατότητα κράτησης θέσεων (booking), διαχείρισης της χωρητικότητας του οχήματος και εξαγωγής βέλτιστων δρομολογίων βάσει των κρατήσεων των επιβατών.

Στους δύο μήνες πιλοτικής λειτουργίας του προγράμματος μεταξύ ΟΑΣΑ-Πανεπιστημίου Θεσσαλίας δημιουργήθηκαν 400 λογαριασμοί ενεργών χρηστών, πραγματοποιήθηκαν 2.500 κρατήσεις θέσεων και εκτελέστηκαν 730 δρομολόγια.

Επίσης, ο ΟΑΣΑ, συνεργάζεται με περισσότερους με 37 δήμους της Αττικής, με σκοπό την εκπόνηση "Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας" (ΣΒΑΚ). Η δράση συνεχίζεται και στο 2022 και σε συνεργασία με την ΕΕΣΥΠ, εξετάζονται μέτρα και προτάσεις που θα προωθούν βιώσιμους τρόπους μετακίνησης (πεζή μετακίνηση, ποδήλατο) και τον συνδυασμό τους με τις αστικές συγκοινωνίες, αποθαρρύνοντας τη χρήση ιδιωτικών μέσων.

 

Πηγη

Ακολούθησε το ATHENS  TROLLEYBUS DRIVERS   στο Facebook .